Psychoterapia zaburzeń odżywiania


Anoreksja

Jest to choroba psychofizyczna, charakterystyczna dla czasów współczesnych. Zwykle zaczyna się w początkach okresu dorastania. Przemiany fizyczne napawają przerażeniem i rodzą bunt. Osoba chora stara się zapanować nad zmieniającym się wyglądem i zaczyna restrykcyjną dietę, w wyniku której pozbawia organizm wystarczającej ilości kalorii. Rozwój zostaje zatem opóźniony, może też być całkowicie zahamowany (ustanie cyklu miesięcznego). Waga ciała spada do 85% masy właściwej dla danego wieku i wzrostu, mimo to osoba nadal utrzymuje, iż jest za gruba i kontynuuje odchudzanie. Zdarzają się przypadki śmierci wśród chorych.

Cechą charakterystyczną anoreksji jest obsesyjny strach przed przybraniem na wadze i potrzeba sprawowania restrykcyjnej kontroli nad własnym życiem. Osoby chore są zazwyczaj bardzo sumienne, dobrze się uczą, są pomocne w domu. Każdą czynność starają się wykonać perfekcyjnie.

Wrażliwym punktem jest dla nich zagadnienie wyglądu zewnętrznego. Waga i wygląd mają dominujący wpływ na postrzeganie siebie i poczucie własnej wartości. Sprawę komplikuje jednak fakt, iż u osoby cierpiącej na anoreksję sposób postrzegania ciała ulega zaburzeniu. Określa ona siebie jako grubą nawet wtedy, gdy inni są zaniepokojeni jej wychudzeniem. Dlatego nigdy nie jest zadowolona z efektów diety.

Obok osób restrykcyjnie przestrzegających diety (typ powstrzymujący się) są również takie, którzy pozwalają sobie na jedzenie, jednak za każdym razem, gdy to zrobią zażywają środki przeczyszczające, lub stosują forsowne ćwiczenia by pozbyć się uczucia pełności (typ przeczyszczający się).

Anoreksja w 9 na 10 przypadków dotyczy kobiet, zdarzają się jednak cierpiący na nią mężczyźni.


Bulimia

Podobnie jak w przypadku anoreksji osoby cierpiące na bulimię są nadmiernie krytyczne wobec własnego wyglądu. Oba zaburzenia różni jednak fakt, iż u bulimików nie występują wahania wagi.

Osoba cierpiąca na bulimię doświadcza nagłych ataków niepohamowanego obżarstwa, których cechą charakterystyczną jest całkowita utrata kontroli nad ilością przyjmowanego pokarmu. W ciągu godziny chory potrafi zjeść więcej niż osoba zdrowa w ciągu całego dnia. Cyklicznemu występowaniu ataków towarzyszy rytuał obżarstwa i przeczyszczania się. Chory robi duże zakupy spożywcze, które następnie zjada w domu, po czym prowokuje wymioty. Zdarza się, iż jeśli nie ma dostępu do gotowych produktów, zjada pokarm na wpół surowy bądź zmrożony, byle tylko pozbyć się nieznośnego napięcia. Atak obżarstwa i sprowokowanie wymiotów przynosi ulgę, jednak napięcie znów rośnie, a ataki zaczynają się powtarzać.

Cierpiący na bulimię mogą oprócz prowokowania wymiotów podejmować szereg czynności kompensacyjnych, które mają na celu zapobiec przybraniu na wadze. Nadużywają zatem środków przeczyszczających i moczopędnych, często stosując je w sposób zagrażający zdrowiu. Podejmują również forsowne ćwiczenia fizyczne.

Objadanie się i przeczyszczanie prowadzi do uszkodzeń narządów wewnętrznych, ran przełyku i rozległej próchnicy zębów (kontakt z kwasem żołądkowym), zahamowania cyklu miesięcznego, zaburzeń równowagi gospodarki elektrolitami i uszkodzeń serca.

Zaburzenie to częściej występuje u kobiet.